Pracownia Naukowo-Edukacyjna

Pracownia Naukowo-Edukacyjna jest trwającym od 1993 roku stałym ogniwem w strukturze organizacyjnej GPN. Główna działalność Pracowni polega na prowadzeniu własnych prac badawczych oraz monitoringu przyrodniczego przy udziale służb Parku, z wykorzystaniem środków własnych i pozyskanych na ten cel z funduszy zewnętrznych. Zadaniem Pracowni jest także pomoc w organizowaniu badań wykonywanych przez jednostki obce, zmierzających do lepszego poznania przyrody Parku i kształtowania właściwej strategii jego ochrony oraz służących bieżącemu podejmowaniu decyzji związanych z realizacją ochrony przyrody na terenie GPN. Działalność ta znajduje odzwierciedlenie m.in. w opiniowaniu wniosków badawczych spływających do Dyrekcji GPN, zawiązywaniu i prowadzeniu współpracy naukowej z jednostkami zewnętrznymi, występowaniu o granty badawcze, konstruowaniu projektów na rzecz ochrony przyrody Parku i w koordynowaniu ich realizacji, prowadzeniu na bieżąco komputerowych bazach danych dotyczących realizowanych na terenie Parku tematów badawczych, bazy bibliograficznej, kartotek taksonów i syntaksonów. Pracownia N-E angażuje się także w nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów międzynarodowych z przedstawicielami środowisk naukowych i parków narodowych. Do zadań Pracowni należy działalność edukacyjna polegająca na popularyzowaniu wiedzy przyrodniczej, prowadzeniu zajęć dydaktycznych i udzielaniu informacji kierowanej do lokalnej społeczności, samorządów i odwiedzających Park turystów, przewodników, a także do kadry Parku. „Naukowcy” z Pracowni współodpowiedzialni są również za merytoryczną stronę wydawnictw GPN, a ponadto tworzą zespół redakcyjny, wydawanego od 2006 roku przez Gorczański Park Narodowy, naukowego pisma „Ochrona Beskidów Zachodnich”.

     W ramach działalności Pracowni N-E funkcjonuje jest również zielnik porostów, figurujący w rejestrze krajowym (Polish Herbaria; symbol zielnika – GPN), stanowiący kolekcję okazów z obszaru Gorców i z wielu regionów Polski i Europy. Wśród nich znajdują się typy następujących taksonów grzybów zlichenizowanych: Agonimia repleta Czarnota & Coppins, 2000; Agonimia flabelliformis Halda, Czarnota & Guzow-Krzemińska in Guzow-Krzemińska B., Halda J. & Czarnota P., 2012; Bacidia hemipolia for. pallida Czarnota & Coppins, 2007; Bacidia pycnidiata Czarnota & Coppins, 2006; Bacidina flavoleprosa Czarnota & Guzow-Krzemińska, 2012; Bacidina mendax Czarnota & Guzow-Krzemińska, 2018; Micarea czarnotae Launis, van den Boom, Sérusiaux & Myllys in Launis A., Pykälä J., van den Boom P.., Serusiaux E. & Myllys L., 2019; Micarea herbarum Brand, Coppins, Sérus. & van den Boom in van den Boom P., Brand A.M., Coppins B.J. & Serusiaux E., 2017; Micarea hypoviolascens Czarnota & Coppins, 2005; Micarea nowakii Czarnota & Coppins in Czarnota P., 2007; Micarea tomentosa Czarnota & Coppins in Czarnota P., 2007; Micarea soralifera Guzow-Krzemińska, Czarnota, Łubek & Kukwa, 2016.

Pracownicy prezentują wyniki swoich badań oraz upowszechniają wiedzę o walorach przyrodniczych GPN w publikacjach naukowych i popularno-naukowych, krajowych i zagranicznych (patrz indywidualne strony pracowników PN-E), biorąc udział w konferencjach naukowych, warsztatach, występując w środkach masowego przekazu oraz wygłaszając wykłady, prelekcje, itp.

Przykładowe linki do programów edukacyjnych lokalnej, Nowotarskiej Telewizji Kablowej: 

Podwójne życie burków

Plaga gorczańskich szlaków

Świerkowy las - odradza się, umierając

Działalność Pracowni N-E podlega bieżącej ocenie Dyrektora GPN i corocznej ocenie Rady Naukowej GPN, zarówno w aspekcie sprawozdawczym, jak i planowania badań i monitoringu przyrodniczego na kolejne lata. Streszczenie z realizacji tych działań przedstawiane jest w corocznych sprawozdaniach, udostępnianych na stronie internetowej GPN.

 Zespół Pracowni N-E tworzy: kierownik – dr hab. inż. Paweł Czarnota, adiunkci: dr inż. Kazimierz Chwistek, dr inż. Jan Loch, starszy specjalista ds. udostępniania parku – mgr Paweł Armatys.

dr hab. inż., leśnik, biolog – lichenolog
ur. 15.12.1965 r. w Kraśniku
mgr inż. 1990 – Wydział Leśny, Akademia Rolnicza w Krakowie,
dr 1999 – Wydział Biologiczno-Geograficzny, Akademia Pedagogiczna w Krakowie,
dr hab. 2007 – Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN w Krakowie

tel. 018 3317207 w. 46
e-mail pawel.czarnota@gorcepn.pl

Tematyka badawcza:

różnorodność gatunkowa i zmiany w biocie porostów na obszarze Polski, w szczególności Gorców i Gorczańskiego Parku Narodowego;
taksonomia, ekologia i chorologia gatunków z rodzaju Micarea i Bacidia (lichenizowane Ascomycota);
wykorzystanie porostów w bioindykacji antropogenicznych przekształceń środowiska przyrodniczego;
znaczenie lasów o charakterze pierwotnym dla zachowania różnorodności porostów;
przyczynki po poznania bioty porostów innych regionów Europy;
dynamika gatunków lasotwórczych i zbiorowisk leśnych na obszarze GPN;
monitoring zmian roślinności w lasach i na polanach Gorców.
Przebieg pracy:
Gorczański Park Narodowy: 1990–1993 leśniczy technolog, Pracownia Naukowa GPN: 1993–1999 asystent naukowo-badawczy, 1999–2009 adiunkt, XI.2009–IV.2010 p.o. kierownik Pracowni Naukowo-Edukacyjnej GPN, od V.2010 kierownik PN-E.

Członkostwo i funkcje:
Sekcja Lichenologiczna Polskiego Towarzystwa Botanicznego
Stowarzyszenie „Zespół Akarologiczny” w Poznaniu
Sekcja Lichenologiczna Czeskiego Towarzystwa Botanicznego
Nagrody i wyróżnienia:
Odznaka honorowa Ministra Środowiska „Za zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” (2006).

Granty i stypendia:
Grant KBN nr 6P205 058 04: Wykorzystanie porostów jako bioindykatorów skażenia środowiska Gorczańskiego Parku Narodowego. (1993–1995).
Grant KBN nr 3P04C 040 23: Rodzaj Micarea (Micareaceae, Ascomycotina lichenisati) w Polsce. (2002–2006).
Stypendium konferencyjne Fundacji im. Stefana Batorego – sympozjum w Barcelonie, 2000.
Grant MNiSW nr N N304 306835: Znaczenie huraganów i gradacji Ips typographus w kreowaniu różnorodności gatunkowej porostów w lasach polskich Karpat Zachodnich (2008–2010).

dr inż., leśnik, botanik – ekolog
ur. 08.06.1960 r. w Myślenicach
mgr inż. 1985 – Wydział Leśny, Akademia Rolnicza w Krakowie,
dr 2000 – Wydział Leśny, Akademia Rolnicza w Krakowie.

tel. 018 3317207 w. 41
e-mail: jan.loch@gorcepn.pl

Tematyka badawcza:

depresja przyrostowa w drewnie świerka pospolitego spowodowana gradacją zasnui wysokogórskiej Cephalcia falleni Dalm;
rola jarzębu pospolitego w regeneracji świerczyn górnoreglowych w Gorcach;
metody regeneracji drzewostanu górnoreglowego boru świerkowego zniszczonego przez zasnuję wysokogórską Cephalcia falleni (Dalm.) na przykładzie Mostownicy w GPN;
badania nad rozprzestrzenianiem się kornika drukarza w GPN; zmiany w fitocenozach spowodowane jego działalnością;
efekty naturalnego i sztucznego odnawiania lasu na SW zboczu Kudłonia;
dynamika luk kornikowych oraz kierunki i tempo regeneracji drzewostanu w lukach w warunkach borów górnoreglowych;
zmiany fitocenotyczne w świerczynach pochodzenia sztucznego w GPN;
proces wydzielania się świerka w drzewostanach GPN;
dynamika gatunków lasotwórczych i zbiorowisk leśnych na obszarze GPN;
monitoring zmian roślinności w lasach i na polanach Gorców;
monitoring rzadkich gatunków ptaków w GPN.
Przebieg pracy:

1985, Zakład Botaniki Leśnej i Ochrony Przyrody AR Kraków – etat techniczny,
1985–88, Nadleśnictwo Myślenice, kierownik praktycznej nauki zawodu i nauczyciel przedmiotów zawodowych w Zasadniczej Szkole Leśnej w Mszanie Dolnej,
od 1988  Gorczański Park Narodowy: 1988–89 adiunkt, 1989–93 asystent naukowo-badawczy, 1993–2009 kierownik Pracowni Naukowej, od XI 2009 adiunkt.
Członkostwo i funkcje:


Towarzystwo Ochrony Puszczy Białowieskiej
Nagrody i wyróżnienia:

Srebrna odznaka Ministra Środowiska, zasobów Naturalnych i Leśnictwa „Za zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” (1995)
Brązowy Krzyż Zasługi (2005)
Granty i stypendia:

Grant KBN nr 6P205 074 04: Znaczenie Sorbus aucuparia L. w regeneracji obumarłych borów górnoreglowych.
Naukowe wyjazdy zagraniczne:

WIELKA BRYTANIA, SZKOCJA. Okolice Loch Lomond. International traing conference “Countryside under pressure”. 6–10.05.1991.
NIEMCY – Europejska konferencja dla parków narodowych, parków natury i rezerwatów biosfery p.t. „Threats due the Climate Change: Network building among European National and Nature Parks in the context of EU-Enlargement”. Turyngia, Bad Langensaltza, 19–22.04.2004.

dr inż., leśnik, ekolog
ur. 18.02.1966 r. w Łyczance
mgr inż. 1990 r. – Wydział Leśny Akademii Rolniczej w Krakowie, kierunek leśnictwo
dr 2000 r. – Wydział Leśny Akademii Rolniczej w Krakowie, specjalność: urządzanie lasu

tel. 018 3317207 w. 44
e-mail: kazimierz.chwistek@gorcepn.pl

Tematyka badawcza:

Dynamika zmian składu gatunkowego drzewostanów i odnowień w zbiorowiskach leśnych Gorczańskiego Parku Narodowego,
Współczesne kierunki i dynamika zmian składu gatunkowego i struktury zbiorowisk leśnych objętych ochroną na przykładzie Gorczańskiego i Ojcowskiego Parku Narodowego,
analiza na podstawie materiałów źródłowych zmian składów gatunkowych lasów w Gorcach,
historia leśnictwa w Gorcach.
Przebieg pracy:
Gorczański Park Narodowy, Pracownia Naukowa:

15.01.1991 – 29.07.1991 – leśniczy technolog,
30.07.1991 – 30.06.1996 – asystent naukowy,
01.07.1996 – 31.12.2000 – adiunkt dokumentacji naukowej,
od 01.01.2001 – adiunkt.
Nagrody i wyróżnienia:

Odznaka honorowa Ministra Środowiska „Za zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” (2006)
Granty i stypendia:

Grant KBN nr 6 P205 176 04: Kierunki i dynamika zmian w wielkości i strukturze zasobów leśnych Gorczańskiego Parku Narodowego. (1993–1996).
Grant KBN nr 3 P04G 072: Kierunki i dynamika zmian składu gatunkowego i struktury zbiorowisk leśnych Gorczańskiego i Ojcowskiego Parku Narodowego w latach 1990–2003. (2003–2007).
Naukowe wyjazdy zagraniczne:

UKRAINA: Methods of monitoring of the nature in the Carpathian National Parks and Protected Areas. Association of Carpathian National Parks and Protected Areas. Rachów 18–21.10.1995.
Ważniejsze publikacje:

mgr biolog – zoolog
ur. 04.01.1975 r. w Rabce Zdroju
mgr 1999 – Instytut Zoologii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

tel. 018 3317207 w. 41
e-mail: pawel.armatys@gorcepn.pl

Tematyka badawcza:

ornitologia, m.in.:
– monitoring rzadkich gatunków ptaków w GPN,
– udział w projekcie: Ochrona głuszca Tetrao urogallus i cietrzewia Tetrao tetrix oraz ich biotopów w Karpatach Zachodnich”,
entomologia (m.in. Coleoptera: Carabidae; Hymenoptera: Apidae; Orthoptera),
proces wydzielania się świerka w drzewostanach GPN,
dynamika gatunków lasotwórczych i zbiorowisk leśnych na obszarze GPN,
monitoring zmian roślinności w lasach i na polanach Gorców
Przebieg pracy:

Gorczański Park Narodowy, Pracownia Naukowa GPN, od 2000 asystent
Członkostwo i funkcje:

Małopolskie Towarzystwo Ornitologiczne
Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
Sekcja Hymenopterologiczna Polskiego Towarzystwa Entomologicznego
Związek Polskich Fotografów Przyrodniczych oddz. w Krakowie (do 2003 r.)
Komitet Ochrony Kuraków
Naukowe wyjazdy zagraniczne:
SŁOWACJA - Konferencja naukowa: „Wspólne kroki w ochronie naturalnego dziedzictwa Karpat., Rajecké Teplice, 1–2.03.2012 Udział czynny – referat: Żurek Z.,Armatys P. Występowanie głuszca i cietrzewia w polskich Karpatach Zachodnich – wnioski z monitoringu w latach 2005–2010 i plany na przyszłość.