Gorczański Park Narodowy został utworzony na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 sierpnia 1980 r. (Dz. U. poz. 66). Obecne granice Parku opisane zostały w zaktualizowanym rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 1997 r. (Dz. U. poz. 26). W tymże dokumencie określona jest także powierzchnia Parku wynosząca 7019,07 ha. Po wielu korektach powierzchni działek ewidencyjnych dokonywanych na przestrzeni 25 lat obecnie (wg. stanu na 30.06.2022 r.) powierzchnia Parku, w granicach opisanych rozporządzeniem, wynosi 7037,56 ha. Ponadto poza aktualnymi granicami Gorczańskiego Parku Narodowego pozostają grunty stanowiące własność lub będące w użytkowaniu wieczystym albo w posiadaniu GPN o łącznej powierzchni 19,6842 ha. na co składają się m.in. las w kopule szczytowej Turbacza (pow. 15,7516 ha), fragment „Lasu Orkanowskiego” (pow. 2,2824 ha), działka przy Gajówce Mikołaja (pow. 0,4089 ha). Na opisywany obszar składają się: kompleks główny (zajmuje 97% powierzchni Parku, stanowi zwarty areał i obejmuje najwyższe położenia Gorców), oraz 18 eksklaw, z których największe to uroczyska: Jasionów, Pod Gorcem, Las Kędzierski i Dwór w Porębie Wielkiej.
Pod względem powierzchni Gorczański PN jest na 17 miejscu pośród 23 polskich parków narodowych.
Od 1997 r. Park otoczony jest strefą ochronną – otuliną, o powierzchni 16 647 ha, w której obowiązują zasady ochrony środowiska zabezpieczające Park przed zagrożeniami zewnętrznymi, wynikającymi z działalności człowieka. Największa cześć otuliny znajduje się w granicach gminy Nowy Targ (5 818,64 ha), co jednak w niewielkim stopniu rekompensuje pozostawienie poza granicami GPN przyrodniczo cennych terenów, m.in. górnej części dolin: Lepietnicy, Obidowca, a także Kowańców.
Cały teren Parku leży w województwie małopolskim, w powiatach limanowskim (77,8%) i nowotarskim (22,2%); na terenie 5 gmin: Niedźwiedź (42% powierzchni), Kamienica (19%), Mszana Dolna (16%), Ochotnica Dolna (14%), Nowy Targ (9%).
W GPN wyróżniono trzy kategorie ochrony: ścisłą, czynną i krajobrazową. Ochroną ścisłą objęto 57 % powierzchni z najlepiej zachowanymi lasami oraz niektóre polany. Jej celem jest utrzymanie naturalnych procesów przyrodniczych poprzez całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji człowieka. Zabiegi ochronne realizowane są na terenach objętych ochroną czynną zajmującą 37 % powierzchni Parku i krajobrazową (6%).
Z uwagi na występowanie rzadkich w skali europejskiej gatunków ptaków, tj.: głuszca, dzięcioła białogrzbietego, sóweczki i puszczyka uralskiego, GPN został włączony do sieci Natura 2000 jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków – „Gorce”. Teren Parku i jego otoczenie wchodzi w skład Specjalnych Obszarów Ochrony Siedlisk o nazwie „Ostoja Gorczańska”.
Janusz Tomasiewicz
31-10-2023
Pod względem powierzchni Gorczański PN jest na 17 miejscu pośród 23 polskich parków narodowych.
Od 1997 r. Park otoczony jest strefą ochronną – otuliną, o powierzchni 16 647 ha, w której obowiązują zasady ochrony środowiska zabezpieczające Park przed zagrożeniami zewnętrznymi, wynikającymi z działalności człowieka. Największa cześć otuliny znajduje się w granicach gminy Nowy Targ (5 818,64 ha), co jednak w niewielkim stopniu rekompensuje pozostawienie poza granicami GPN przyrodniczo cennych terenów, m.in. górnej części dolin: Lepietnicy, Obidowca, a także Kowańców.
Cały teren Parku leży w województwie małopolskim, w powiatach limanowskim (77,8%) i nowotarskim (22,2%); na terenie 5 gmin: Niedźwiedź (42% powierzchni), Kamienica (19%), Mszana Dolna (16%), Ochotnica Dolna (14%), Nowy Targ (9%).
W GPN wyróżniono trzy kategorie ochrony: ścisłą, czynną i krajobrazową. Ochroną ścisłą objęto 57 % powierzchni z najlepiej zachowanymi lasami oraz niektóre polany. Jej celem jest utrzymanie naturalnych procesów przyrodniczych poprzez całkowite i trwałe zaniechanie bezpośredniej ingerencji człowieka. Zabiegi ochronne realizowane są na terenach objętych ochroną czynną zajmującą 37 % powierzchni Parku i krajobrazową (6%).
Z uwagi na występowanie rzadkich w skali europejskiej gatunków ptaków, tj.: głuszca, dzięcioła białogrzbietego, sóweczki i puszczyka uralskiego, GPN został włączony do sieci Natura 2000 jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków – „Gorce”. Teren Parku i jego otoczenie wchodzi w skład Specjalnych Obszarów Ochrony Siedlisk o nazwie „Ostoja Gorczańska”.
Janusz Tomasiewicz
31-10-2023